Làm việc vì lương: Sự an toàn giả tạo
Sáng nay phỏng vấn tuyển dụng CTV kinh doanh cho một trung tâm Anh ngữ, khi tôi nói đến câu “Bạn có biết rằng bạn sẽ làm việc mà không được trả lương chứ?” hay “Công việc này không có lương đâu”, tôi cảm thấy sự im lặng đến ngộp thở giống như tôi vừa khoắng sạch tất cả của cải trong nhà của các ứng viên và thông báo “Bạn đã bị trộm ghé thăm” vậy. Jonathan Quek – chuyên gia đầu tư vàng bạc cho rằng cái nghiện lớn nhất của đời người không phải rượu chè, cờ bạc, chất kích thích mà là nghiện được trả lương. Vậy lương là gì, bản chất của lương thế nào, và làm việc vì lương có ổn không, trong bài viết này tôi sẽ cùng bạn tìm hiểu
Lương và lý giải cho việc tại sao con người thích được trả lương?
Lương đơn giản là một khoản thu nhập cố định, đều đặn chảy vào túi bạn hàng tháng, và bạn biết chắc chắn rằng ngày đó giờ đó, tại số tài khoản đó của bạn sẽ có từng đó tiền. Lương thông thường là một mức thu nhập tối thiểu mà bạn tin rằng, ít nhất tôi phải có số tiền đó thì mới duy trì được cuộc sống.
Hầu hết mọi người nghiện được trả lương vì ai cũng có nhu cầu an toàn, ổn định theo thang nhu cầu Maslow. Có lương tức là có tiền trả chi phí, thanh toán hóa đơn, đủ sống. Công việc không lương được ngầm định là không có tiền, không đảm bảo, có thể khiến bạn chết đói.
Làm việc vì lương là làm việc dựa trên sự an toàn. Người ta chọn lương vì họ hoài nghi chính mình. Họ không tin rằng mình có đủ năng lực nên nếu làm việc và nhận tiền công tương xứng giá trị, họ sẽ không sống nổi.
Tôi thường xem phim “Once upon a time” và đặc biệt thích nhân vật Chúa tể bóng đêm Rumplestiltskin. Ông ta luôn ra giá cho mỗi giao dịch hay thỏa thuận, nghĩa là nếu bạn muốn Rumple giúp mình điều gì bằng phép thuật, bạn cần phải đánh đổi. Hãy tưởng tượng một người đến trước vị Chúa tể bóng đêm và yêu cầu “Tôi muốn một công việc an toàn, lương ổn định”. Tôi đoán Rumple sẽ cười nham hiểm và nói “Được thôi, cái giá phải trả là ngươi sẽ không bao giờ chết đói, nhưng sẽ đói đến chết”
“Sự an toàn và ổn định có một cái giá. Và cái giá phải trả là sự giàu có” – T. Harv Eker
Lương của bạn được tính toán thế nào?
Nhiều người nói bạn được trả lương theo thời gian. Nghe như truyện cổ tích vậy, như thế là bạn có thể đến cơ quan ngồi, không làm gì và vẫn có tiền? Không, lương của bạn là một phần giá trị bạn tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định.
Tại sao tôi nói “một phần” chứ không phải “tất cả giá trị”? Ơ thế công ty thuê bạn về, họ chấp nhận rủi ro khi tuyển dụng bạn và có thể bạn không làm được việc, họ cũng phải thanh toán chi phí, họ cũng cần kinh doanh có lợi nhuận, họ lấy tiền đâu ra? Dĩ nhiên rồi, tiền họ lấy từ phần bạn không được trả.
Giả sử bạn làm ra 10 đồng.
Lương của bạn sẽ là 6~7 đồng. Bạn làm việc tốt, tôi sẽ cân nhắc thưởng cho bạn thêm 1 đồng. Một đồng “thưởng cho bạn” tôi lấy từ tiền của bạn.
Các loại tiền trợ cấp cũng tương tự. Và khi làm việc vì lương, bạn sẽ không bao giờ nhận toàn bộ giá trị của mình. Làm việc vì doanh số cũng vậy, nếu bạn bán hàng của người khác, hoa hồng cũng chỉ tương đương một phần doanh số bạn tạo ra.
Sự ổn định và an toàn sẽ thiệt thòi là vậy. Trừ khi bạn làm việc cho chính mình.
Nếu bạn được nhận tất cả những gì bạn làm ra tại một công ty, cơ quan nào đó, tôi dám cá đó là một tổ chức “sắp chết” hoặc bạn sắp bị sa thải.
Có chí làm quan, có gan làm giàu
Dĩ nhiên tôi ủng hộ nếu bạn làm việc vì lương, chẳng có gì sai cả, dẫu cho tôi gọi đó là sự an toàn giả tạo thì cũng còn tốt hơn nếu bạn lo lắng và bất an. Nhớ lại lúc mới bỏ việc, chính tôi cũng nếm trải cảm giác không lương và đôi khi lo sợ việc ngày mai tôi sẽ sống bằng gì, nhưng theo thời gian, tôi cũng cai nghiện thành công và làm việc dựa trên kết quả. Có những tháng ngày trầy trật khi mọi thứ đổ xuống sông xuống bể, tốn công sức lại còn mất tiền thêm, nhưng khao khát tự do là điều tôi lựa chọn trên cả cảm giác an toàn.
Bạn là một chú gà nhà, không sao cả. Bạn cũng có thể là một con gà rừng kiêu hãnh như tôi, tốt thôi. Mỗi lựa chọn đều mang trong nó sự hay dở nhất định, chỉ có những kẻ ưa suy xét mới so sánh cái gì tốt hơn và khuyên người khác cần sống thế này thế nọ, tào lao !
Mọi người đều biết điều gì là tốt hơn với bạn, nhưng chỉ có bạn mới biết chính xác điều gì là tốt nhất với chính mình – Bùi Tuấn Anh
