Too good to be true
Trong bộ sách “Rich dad”, Robert Kiyosaki nói rằng “Đầu tư là sân chơi của người giàu”
Chuyển sang nhóm I (Investor) là lợi thế bất công mà chỉ người nhiều tiền mới được hưởng. Họ có thể tiếp cận những gói đầu tư tốt nhất, ít rủi ro nhất.
Đa số chúng ta muốn chơi ở sân chơi dành cho thượng lưu.
Nắm bắt tâm lý này, đội ngũ bán hàng đã ném ra công chúng những gói đầu tư tệ nhất với tỷ lệ rủi ro cực lớn (Ví dụ: CFD)
Hầu hết sẽ thua với xác suất trên 60%, các công ty cung cấp dịch vụ buộc phải nói rõ trong phần “Cảnh báo rủi ro” và “Miễn trừ trách nhiệm”. Nhưng điều này cũng vô dụng như dòng chữ trên bao thuốc lá, bởi thuốc lá “bao phê”
Rủi ro bị phớt lờ, lại có thêm 2 sự hứa hẹn:
– Bao nhiêu tiền cũng đầu tư được. 10$, thậm chí 100 ngàn
– Ăn bằng lần, không phải theo tỷ lệ %
Vấn đề là 100% của 1 triệu đồng không bằng 1% của 1 triệu đô. Nên tư duy “bằng lần” rất phổ biến.
Chúng ta không dành sự chú ý đủ nhiều cho các con số thống kê. Ông Hans Nguyễn (Dragon capital) đã nói rằng các kênh đầu tư có rank nhất định
Ở level thấp là tiền gửi tiết kiệm, ước chừng 5-7%/năm
Cổ phiếu năm vừa rồi biến động tăng 50% nhưng năm nay giảm 20%. Rank khoảng 30%
Vậy rank các kênh đầu tư sẽ đâu đó nằm giữa khoảng 5%-30% không có ngoại lệ (Ông không tính BTC)
Nếu thống kê cho thấy tỷ lệ %, tại sao chúng ta không bị thuyết phục?
Vì ngoài kia bạn sẽ thấy những người ăn bằng lần, có vẻ số liệu đã “bỏ qua” họ
Để lý giải thực sự không khó, nguyên nhân là:
Một. Tính bền vững. Profit “bằng lần” không diễn ra thường xuyên. Họ vô tình đi qua lúc mùa hoa đẹp nhất, khi kênh đầu tư đang ở trong giai đoạn sinh lời tốt nhất.
Hai. Thiếu data. Hầu hết chart dữ liệu có dạng hình chuông. Nghĩa là nếu đầu tư đủ lâu thì profit sẽ tiến về gần giá trị trung bình. Sự phân bổ này mang 2 ý nghĩa có thể tận dụng: (1) Nếu bạn mới tham gia một sân chơi mà có kết quả cao/rất cao so với con số trung bình, bạn nên dừng lại để bảo toàn lợi nhuận. Đó là may mắn. Nhưng chúng ta lại thích nghĩ rằng đó là năng lực cá nhân cho đến khi trả lại thị trường mới ngộ ra có gì “sai sai” đó (2) Tương tự nếu bạn mới đầu tư mà con số lợi nhuận thấp hơn trung bình, thực tế bạn không nên bỏ cuộc, cần tiếp tục đủ số lần tích lũy để đưa profit về giá trị trung bình trước khi nghỉ
Ba. Thiên kiến sống sót. Những người “ăn bằng lần” sẽ nói cho bạn. Bằng loa. Còn hằng hà sa số những người thua bằng lần sẽ im lặng. Xác suất tương đối là 2 người thắng “tạm thời” sẽ đi kèm 8 người thua “vĩnh viễn”. Chúng ta không tìm thấy các con số đã bị ẩn đi đó.
Những người bạn thân yêu của tôi nói rằng:
– 19% profit/năm với rủi ro xấp xỉ 0 là không đáng lưu tâm
– Chỉ tìm những thứ giúp x2 x5 tài khoản
– Nếu anh kiếm được 50%/năm từ chứng khoán thì em đầu tư cùng anh
– Năm ngoái chị có 200 triệu và lãi hơn 100 triệu
– v.v..
Too good to be true.
Tư duy sai thì về lâu dài dễ ăn “đồng bằng”, ăn “cát”